Jeneratörler
1. Görevleri
Jeneratör, kimyasal enerjiyi (benzin, dizel, doÄŸalgaz) hareket enerjisine çeviren, hareket enerjisini de elektrik enerjisine çeviren makinelerdir. Temel olarak alternatör ve motordan oluÅŸan bir sistemdir. Motor mekanik güç üretir (kW). Alternatör mekanik gücü elektriksel güce çevirir (kVA). Motorlar yük ihtiyacını karşılayacak mekanik güce göre, alternatör ise maksimum görünür gücü saÄŸlayacak ÅŸekilde boyutlandırılır. Jeneratörler mobil ve sabit olmak üzere iki grupta incelenebilir.
Resim 1: Jeneratör (sabit)
Resim 2: Jeneratör (mobil)
2. Makine Fonksiyonları
Jeneratör elektrik ÅŸebekesinin mevcut olduÄŸu yerlerde “yedek enerji kaynağı” olarak kullanılabileceÄŸi gibi, elektrik ÅŸebekelerinin olmadığı veya ÅŸebekeye çok uzak olan yerlerde “sürekli enerji kaynağı “olarak da kullanılabilir.
3. Verimli Kullanma Yöntemleri
-
Jeneratör motorlarının periyodik bakımları zamanında yapılmalıdır.
-
Jeneratör alternatörlerinin periyodik bakımları zamanında yapılmalıdır.
-
Üretilen enerjinin kullanılmadığı ve ihtiyaç duyulmadığı zamanlarda stop edilmelidir.
3.1. Jeneratör Kullanımında Güvenlik Önlemleri
-
Jeneratörün kullanıldığı oda yangına en az 1,5 saat dayanıklı olmalıdır ve olası bir yangın hâlinde yangından kaçış yolunu engellemeyecek ÅŸekilde konumlandırılmalıdır.
-
Jeneratör kullanımında bir jeneratörün regülasyon giriÅŸ gerilimindeki deÄŸiÅŸimleri kontrol edilmelidir. Gerilim kararlılığı ölçülmelidir (çıkış geriliminin deÄŸiÅŸen ÅŸartlar altında sabit kalma özelliÄŸi).
-
Çıkıştaki yüklerin deÄŸiÅŸmesine raÄŸmen gerilimin sabit kalmasını saÄŸlamalıdır. Ani yüke karşı regülasyon saÄŸlayarak frekans kararlılığı saÄŸlaması beklenmelidir.
-
Aşırı yük ve kısa devrelere karşı koruma saÄŸlamalı ve arızalanmamalıdır.
- Enerji kayıpları oldukça az olmalı, yüksek verimle çalışmalıdır. Ayrıca sarkmalara (kısa süreli gerilim düÅŸüklüÄŸü), kesintilere, yükseltmelere ve darbelere karşı dayanıklı olmalıdır.
